Son Güncelleme: 27 Aralık 2025

Yeşil pasaportla Schengen’de 90 gün kuralı nedir? Süre aşımı cezaları ve doğru hesaplama

Yeşil (hususi) pasaport sahipleri için Schengen Bölgesi’ne vizesiz seyahat büyük bir avantaj. Ancak bu özgürlüğün temel bir şartı var: 90/180 günü aşmamak. Bu yazıda, yeşil pasaportla Schengen’de 90 gün kuralının tam olarak ne anlama geldiğini, süreyi nasıl doğru hesaplayacağınızı, eğitim planlarınızı nasıl etkilediğini ve olası süre aşımı cezalarını sade ve net şekilde anlatıyoruz. Yurt dışı eğitim planınız varsa, Lemon Academy olarak sürecinizi riske atmadan planlamanız için yanınızdayız.

İçindekiler

• Yeşil Pasaport ve Schengen’de 90/180 Gün Kuralı Nedir?
• Yeşil Pasaport Kimlere Verilir ve Kapsamı Nedir?
• 90 Gün Nasıl Hesaplanır? Doğru Yöntem ve Örnekler
• Eğitim Planları ve 90 Gün: Dil Okulu, Üniversite, Araştırma
• Süre Aşımı (Overstay) Cezaları ve Sonuçları
• Örnek Senaryolar: Çoklu Giriş-Çıkış ve Dönem Yenileme
• Sık Yapılan Hatalar ve Pratik İpuçları
• Sonuç
• Sıkça Sorulan Sorular

Yeşil Pasaport ve Schengen’de 90/180 Gün Kuralı Nedir?

Yeşil pasaport sahipleri Schengen Bölgesi’ne turizm, kısa iş görüşmeleri, fuar/konferans gibi amaçlarla vizesiz girebilir ve 180 günlük hareketli dönem içinde toplam en fazla 90 gün kalabilir. “90/180” ifadesi, her bir bulunulan gün için geriye dönük 180 günün içinde Schengen topraklarında geçirdiğiniz gün sayısının 90’ı aşmaması gerektiği anlamına gelir. Giriş ve çıkış günleri de hesaplamaya dahildir.

Bu kural, kısa süreli “C tipi” kalış standardıdır. Çalışma, resmi görev, aile birleşimi ya da 90 günü aşan eğitim gibi uzun süreli amaçlar için vize/oturum gereklidir. Yeşil pasaport bu gerekliliği ortadan kaldırmaz; sadece kısa kalışlarda vize muafiyeti sağlar.

Yeşil Pasaport Kimlere Verilir ve Kapsamı Nedir?

Hususi pasaport; belirli derecedeki kamu görevlileri, görevden ayrılmış olsalar dahi belirli koşulları sağlayan emekliler ve hak sahibi yakınlarına (eş ve 25 yaş altı, öğrenimine devam eden çocuklar gibi) verilir. Bu pasaport, Schengen’e vizesiz giriş imkânı sunsa da ülke giriş hakkının nihai kararı her zaman sınır polisi yetkisindedir. Dönüş bileti, konaklama ve yeterli maddi imkân gibi belgeleri talep edebilirler.

Pasaport başvurusu ve yenileme süreçlerini planlarken belgelerinizi eksiksiz hazırlayın. İlk kez alacaksanız adım adım rehber için Pasaport nasıl çıkartılır? yazısını inceleyin. Maliyetleri merak ediyorsanız güncel Pasaport Ücretleri yazımız size yol gösterecektir. 25 yaş altı öğrenciler için güncel muafiyet koşullarını ise 25 yaş altı pasaport harcı ödemiyor: İşte şartlar içeriğinde bulabilirsiniz.

90 Gün Nasıl Hesaplanır? Doğru Yöntem ve Örnekler

Temel kural: Her takvim gününde, o gün dahil geriye dönük 180 güne bakılır; Schengen’de bulunmuş olduğunuz günlerin toplamı 90’ı geçmemelidir. “180 gün doldu, sıfırlandı” gibi sabit bir tarih yok; pencere hareketlidir.

Örnek 1: 1 Nisan’da giriş, 15 Mayıs’ta çıkış yaptınız. Bu kalış 45 gündür. 20 Haziran’da tekrar girip 10 Temmuz’da çıktıysanız 21 gün daha eklendi; toplam 66 gün. 180 günlük pencere içinde 24 gün daha hakkınız kalır.

Örnek 2: 1 Ocak–30 Ocak arası 30 gün kaldınız. 1 Temmuz’da Schengen’e tekrar girmek istediğinizde, 180 gün geriye baktığınızda (3 Ocak–30 Haziran arası) önceki 30 günün bir kısmı artık pencerenin dışında kalmış olabilir. Bu yüzden gün sayınız artabilir. Hesap her girişte değil, her gün için ayrı yapılır.

Giriş-çıkış günleri sayılır. Havaalanında transit bölgede kalıp pasaport kontrolünden geçmediyseniz kalış gününe sayılmaz; ancak pek çok aktarmada pasaport kontrolü uygulanabildiğini unutmayın. Emin değilseniz, pasaport damgalarınızı ve biletlerinizi saklayın.

Hızlı karşılaştırma tablosu

Eğitim Planları ve 90 Gün: Dil Okulu, Üniversite, Araştırma

Kısa süreli (örneğin 2–12 hafta) dil kursu planlıyorsanız, toplam kalışınız 180 günlük dönemde 90 günü aşmıyorsa yeşil pasaportla vizesiz gidebilirsiniz. Ancak aynı dönem içinde turistik ziyaretleriniz de varsa tüm günleri toplayarak hesap yapmalısınız.

90 günü aşan dil eğitimi, lisans/yüksek lisans, değişim programı, staj veya araştırma için ise ulusal (D tipi) vize ya da oturum izni gerekir. D vize/oturumla ikamet ettiğiniz Schengen ülkesinde uzun süre kalırken, diğer Schengen ülkelerine 180 günde 90 güne kadar kısa ziyaret yapma hakkınız genellikle bulunur. Başvuru stratejinizi doğru kurmak için Lemon Academy’nin Yurtdışı Eğitim Danışmanlık ekibiyle planlama yapmanız süreci hızlandırır.

Süre Aşımı (Overstay) Cezaları ve Sonuçları

90/180 gün kuralını ihlal etmek ciddi sonuçlar doğurur. Ülkeden ülkeye değişmekle birlikte, yaygın yaptırımlar şunlardır:

– Para cezası ve idari yaptırımlar
– Sınır dışı etme (deport) işlemi ve belirli süreyle yeniden giriş yasağı
– SIS (Schengen Bilgi Sistemi) kaydı nedeniyle gelecekteki vizelerin reddedilmesi
– Pasaportunuza “süre aşımı” şerhi düşülmesi
– Havalimanında/karayolunda sorgu ve gecikmeler

Kimi ülkeler “kısa gecikme” için uyarı ile yetinirken, bazıları birkaç gün dahi aşımda para cezası ve giriş yasağı verebilir. Aşımın kasıtlı olup olmaması, geçmiş seyahat siciliniz ve sunduğunuz mazeretler (acil sağlık sorunları gibi) değerlendirmede rol oynar; ancak “bilmiyordum” mazeret sayılmaz.

Örnek Senaryolar: Çoklu Giriş-Çıkış ve Dönem Yenileme

– Aynı 180 günlük dönemde farklı Schengen ülkelerine yaptığınız tüm giriş-çıkışlar birikir. Örneğin Almanya’da 20 gün, İtalya’da 15 gün, Fransa’da 30 gün kaldıysanız toplam 65 gününüzü kullanmışsınız demektir.
– Schengen dışına kısa bir çıkış yapıp (ör. Birleşik Krallık, İrlanda, Balkanlar) geri dönmek “sayaç sıfırlar” anlamına gelmez. Sayaç, her bir gün için geriye dönük 180 güne bakarak çalışır.
– 180 günlük pencerenin dışında kalan eski günler otomatik olarak toplamdan düşer. Bu sayede dönem içinde “kullanılabilir” günleriniz zamanla geri kazanılır.

Not: Schengen kapsamı zaman içinde genişleyebilir veya uygulama ayrıntıları (örneğin hava/deniz sınırlarındaki uygulamalar) güncellenebilir. Uçuş planınız öncesinde resmi sınır makamlarının güncel duyurularını kontrol etmenizi öneririz.

Sık Yapılan Hatalar ve Pratik İpuçları

– “Gidiş-gelişlerle 90 gün yeniden başlar” yanlıştır. Her zaman hareketli 180 günlük çerçevede sayım yapılır.
– Giriş-çıkış damgalarını ve biniş kartlarını saklayın. E-devlet kayıtları, boarding pass ve otel faturaları gün hesabında faydalı olabilir.
– Planınızı bir takvim üzerinde işaretleyin, mümkünse resmi “Schengen short-stay calculator” araçlarını kullanın.
– Eğitiminiz 90 günü aşıyorsa vizesiz gitmeye çalışmayın; D vize başvurusu yapın. Aksi halde sınırdan çevrilme veya erken dönüş riski doğar.
– Sınır polisi, yeşil pasaportla dahi dönüş bileti, seyahat sigortası ve konaklama kanıtı isteyebilir. Belgelerinizi yanınızda bulundurun.

Sonuç

Yeşil pasaport Schengen’e vizesiz ve hızlı giriş imkânı sağlar; ancak 90/180 gün kuralını titizlikle uygulamak şarttır. Kural basit: Her gün için geriye dönük 180 günde Schengen’de geçirdiğiniz toplam gün 90’ı aşmayacak. Kısa süreli dil kursları bu çerçevede planlanabilir; fakat 90 günü aşan eğitim, çalışma veya uzun süreli programlar için ulusal vize/oturum izni gereklidir.

Yurtdışı eğitim hedefinizde risk almadan ilerlemek, kalış sürenizi doğru planlamak ve belgelerinizi eksiksiz hazırlamak için Lemon Academy danışmanları yanınızda. Doğru vize türü, zamanlama ve ülke seçimiyle planlarınızı hızla hayata geçirebilirsiniz.

Sıkça Sorulan Sorular

Yeşil pasaportla Schengen’de 90 gün nasıl sayılır?
Her gün için geriye dönük 180 güne bakarak, Schengen topraklarında geçirdiğiniz günleri toplarsınız. Toplam 90’ı geçmemelidir. Giriş ve çıkış günleri de hesaba dahildir.

90 gün içinde çoklu giriş-çıkış yapabilir miyim?
Evet, yapabilirsiniz. Önemli olan, 180 günlük hareketli dönem içinde toplam kalışınızı 90 günü aşmadan yönetmektir.

Süre aşımı yaparsam ne olur?
Ülkeye göre değişmekle birlikte para cezası, sınır dışı, SIS kaydı, gelecekte vize/red ve yeniden giriş yasağı gibi yaptırımlar uygulanabilir. Aşımın kısa olması mutlaka cezasız kalacağı anlamına gelmez.

90 günü aşan dil eğitimi veya üniversite için yeşil pasaport yeterli mi?
Hayır. 90 günü aşan tüm amaçlar için ilgili ülkenin ulusal (D tipi) vizesi veya oturum izni gerekir. Bu süreci planlamak için Lemon Academy ile iletişime geçin.

Schengen dışına çıkıp geri dönünce 90 günüm sıfırlanır mı?
Hayır. 90 gün, sabit bir takvim dönemi değil, her gün için geriye dönük 180 günlük hareketli pencerede hesaplanır.

Havaalanı transitinde sayım olur mu?
Pasaport kontrolünden geçmediyseniz genellikle sayılmaz. Ancak bazı aktarmalarda sınır kontrolü uygulanabilir. Damgalar ve biletler üzerinden teyit edebilirsiniz.

Yeşil pasaportlu öğrencinin 25 yaş kuralı ne anlama gelir?
Hususi pasaporttan yararlanan çocuklar için yaş ve eğitim şartları bulunabilir. Güncel kriterler için Nüfus ve Vatandaşlık İşleri ve konsolosluk kaynaklarını, ayrıca 25 yaş altı muafiyetlerine dair rehberimizi inceleyin.