Work and Study programına katılmayan öğrenciler için İngiltere’de ek gelir elde etmenin yasal ve pratik yolları

İngiltere’de öğrenci olarak eğitim alırken “Work and Study” programına dahil olmayabilirsiniz. Bu durumda dahi, yasal çerçeveye uygun kalarak bütçenizi güçlendirmenin çeşitli yolları var. Aşağıda, vize kurallarını ihlal etmeden, risk almadan ve öğrenci yaşam kalitenizi koruyarak ek gelir yaratmanın stratejilerini adım adım anlatıyoruz.

İçindekiler

• Vize kuralları: Ne, ne zaman serbest?
• Çalışma izni olan öğrenciler için ek gelir fikirleri
• Çalışma izni olmayan öğrenciler için yasal alternatifler
• Online gelir: Serbest çalışma ne zaman mümkün?
• Vergi, banka ve pratik konular
• Lemon Academy nasıl yardımcı olur?
• Sonuç
• Sıkça Sorulan Sorular

Vize kuralları: Ne, ne zaman serbest?

İngiltere’de ek gelir elde etmenin ilk adımı, vize kısıtlarını doğru anlamaktır. “Çalışma” kavramı sadece ofise gidip maaş almak değildir; online freelance işler, içerik üretimi, kurye uygulamaları, hatta bazı gönüllülük biçimleri dahi çalışma sayılabilir. Bu nedenle vizenizin izin verdiği sınırlar içinde kalmak kritik önem taşır.

Aşağıdaki özet tablo, en yaygın öğrenci senaryolarını anlaşılır kılmak için hazırlandı. Kural ve istisnalar zamanla değişebileceğinden, üniversitenizin uluslararası ofisi ve resmî kaynaklarla güncel durumu mutlaka teyit edin.

Özetle: Work and Study programına kayıtlı olmasanız da, eğer Student Visa ile sınırlı da olsa çalışma hakkınız varsa ek gelir yaratabilirsiniz. Çalışma hakkınız yoksa, yalnızca “çalışma” sayılmayan ve pasif nitelikteki kaynaklara yönelmelisiniz.

Çalışma izni olan öğrenciler için ek gelir fikirleri

Student Visa ile (çoğu lisans ve yüksek lisans öğrencisi) haftada 20 saate kadar çalışabiliyorsanız, dikkat etmeniz gereken en önemli konu “self-employed” olmamaktır. Aşağıdaki fikirler, işverenle sözleşme yapabildiğiniz ve ücretlerin PAYE sistemiyle ödendiği rollerden oluşur.

Kampüs içi işler

Kütüphane asistanlığı, öğrenci elçiliği (student ambassador), idari destek, laboratuvar teknik desteği gibi görevler hem programınıza uyumlu hem de vize kuralları açısından güvenlidir. Bu roller genellikle esnek saatler sunar ve ders programınızla çakışmaz.

Perakende ve ağırlama sektöründe vardiyalı işler

Kitapçılar, süpermarketler, kafeler ve restoranlar öğrencilere uygun, vardiyalı saatleri olan işler sunar. Haftalık 20 saat sınırını ihlal etmeyecek şekilde, tatil dönemlerinde ise daha uzun vardiyalar planlayabilirsiniz.

Üniversite destekli kısa süreli projeler

Etkinlik günlerinde görevlilik, açık gün (open day) görevleri, veri girişi gibi proje bazlı işler resmi işveren üzerinden yürütülür. Üniversitenizin kariyer portalını düzenli kontrol edin.

Kurum aracılığıyla özel ders

Serbest (freelance) özel ders vermek Student Visa’da yasaktır. Ancak bir eğitim kurumu veya ajansı üzerinden resmi çalışan olarak (PAYE) saatlik ders verebilir, Türkçe-İngilizce dil desteği sunabilirsiniz. İngilizce yeterliliğinizi ölçmek için başvuru öncesi İngilizce Seviye Testi Çöz bağlantısını kullanabilirsiniz.

Çalışma izni olmayan öğrenciler için yasal alternatifler

Short-term Study ya da Visitor vizesindeyseniz, ücretli/ücretsiz çalışma, freelance ve çevrim içi içerik üretimi dahil pek çok faaliyet yasak kapsamına girebilir. Aşağıdaki seçenekler, “çalışma” sayılmayan ve genellikle yasal kabul edilen alanlardır; ancak her durumda kurumunuzun danışma birimiyle teyit edin.

Burs ve hibeler

Üniversitelerin başarı bursları, ihtiyaç bursları, bölüm bazlı hibe programları ve uluslararası öğrenci fonları, ek gelir veya masraf desteği sağlayabilir. “Hardship fund” başvuruları zor dönemlerde hızlı çözüm sunar. Başvuru kriterlerini dikkatle okuyun ve belgeleri eksiksiz hazırlayın.

Pasif gelir: faiz, temettü ve lisans gelirleri

Yurtdışındaki birikimlerinizden elde edilen banka faizleri, uzun vadeli yatırım fonlarından temettüler veya İngiltere’ye gelmeden önce ürettiğiniz bir eser/app/stock fotoğraf için lisans/royalty ödemeleri çoğunlukla “pasif” sayılır. Aktif ticari faaliyete dönüşmediği ve İngiltere’de fiilen “çalışma” yapılmadığı sürece, bu gelir akışları tercih edilebilir. Vergisel yükümlülükleri HMRC nezdinde kontrol etmeyi unutmayın.

Kişisel eşyaları ara sıra elden çıkarma

Kullandığınız kitapları, giyilmeyen kıyafetleri ve kişisel eşyaları arada sırada ikinci el platformlarda satmak genellikle “ticaret” sayılmaz. Ancak düzenli, stoklu ve kâr amaçlı satış “trading” olarak değerlendirilebilir; bu da vize kurallarıyla çelişir. Ölçülü ve aralıklı satış yapın.

Gider karşılığı gönüllülük

Bazı hayır kurumları, sadece gerçek masraflarınızı karşılayacak tutarda geri ödeme yapar. Bu, ücretli çalışma değildir; ancak her kurumun uygulaması ve vizenizin şartları farklı olabilir. Önceden yazılı teyit alın.

Nakit akışını güçlendiren avantajlar

Öğrenci indirimleri, banka “switch bonus”ları ve cashback kartları doğrudan “gelir” olmasa da bütçeyi rahatlatır. Öğrenci belgenizle yüzlerce markada indirim kazanabilir, mobil operatör kampanyalarıyla iletişim giderlerini düşürebilirsiniz.

Online gelir: Serbest çalışma ne zaman mümkün?

Online freelance işler çok cazip görünse de iki kritik bariyer var: vize ve istihdam biçimi. Çalışma izniniz yoksa, İngiltere’de fiziksel olarak bulunurken çevrim içi dahi olsa “ücretli faaliyet” büyük olasılıkla yasaktır. Çalışma izniniz varsa bile Student Visa’da self-employment (freelance, içerik üreticiliği, platform üzerinden bağımsız hizmet satışı) yasaktır.

Ne yapılabilir? Eğer çalışma izniniz varsa ve işveren sizi “çalışan” statüsünde (PAYE) işe alıyorsa, uzaktan (remote) part-time bir rol mümkün olabilir. İlanlarda “employee” statüsü, sözleşme ve bordro olup olmadığını kontrol edin. “Contractor/freelancer” gibi statüler genellikle uygun değildir.

Vergi, banka ve pratik konular

Ek gelir elde ederken, temel idari süreçleri doğru yürütmek hem yasal uyumu hem de bütçe kontrolünü kolaylaştırır.

National Insurance Number (NINo): Çalışma iznine sahipseniz, işe giriş öncesinde NINo başvurunuzu yapın. İşvereninizin “right to work” kontrolü için pasaport ve BRP kartınızı hazır bulundurun.

Vergi eşiği ve PAYE: Çoğu öğrenci, işverenin PAYE sistemiyle gelir vergisi ve sigorta primleri otomatik kesilerek ücret alır. Birden fazla işte çalışıyorsanız, kodlarınızın doğru olduğundan emin olun. Self Assessment beyanı gerekip gerekmediğini kontrol edin; yatırım/temettü gibi pasif gelirler için beyan gerekebilir.

Banka hesabı ve bütçe: İngiltere’de bir banka hesabı açmak, ücretlerin düzenli alınması ve indirim programlarına katılım için önemlidir. Ek olarak, beklenmedik sağlık masrafları bütçeyi zorlayabilir; bu yüzden poliçe kapsamını anlamak için Yurtdışı Eğitimde Sağlık Sigortası içeriğimizi inceleyin.

Lemon Academy nasıl yardımcı olur?

Ek gelir planı, doğru okul ve program seçimiyle başlar. Bazı kampüsler daha fazla öğrenci işi sunarken, bazı şehirlerde yaşam maliyetleri daha düşüktür. Lemon Academy olarak program seçimi, şehir ve bütçe planlaması, vize ve uyum süreçlerinde yanınızdayız. Genel bilgi almak ve kişisel yol haritanızı oluşturmak için Yurtdışı Eğitim Danışmanlık sayfamızdan bize ulaşabilirsiniz.

İngiltere’de dil eğitimi düşünüyorsanız, çalışma hakkı ve kampüs fırsatları açısından en uygun okulları birlikte belirleyebiliriz. Detaylara İngiltere Dil Okulu sayfasından göz atabilir, alternatif lokasyonlar ve programlar için Yurtdışında Dil Eğitimi sayfamızı inceleyebilirsiniz.

Sonuç

Work and Study programına kayıtlı olmasanız bile İngiltere’de öğrenci olarak ek gelir fırsatları bulmak mümkün. Asıl mesele, vize şartlarını netleştirmek ve “çalışma” sayılmayan seçeneklere yönelmektir. Çalışma izniniz varsa kampüs içi işler ve resmi işverenler üzerinden part-time roller güvenli bir başlangıç sunar. Çalışma izniniz yoksa burs/hibe, pasif gelir ve masraf düşüren stratejiler öne çıkar.

Her durumda, kural dışına çıkmamak ve üniversitenizin uluslararası ofisiyle iletişimde kalmak en doğru yaklaşımdır. Lemon Academy danışmanları olarak, ihtiyaçlarınıza uygun okul-program seçimi, bütçe kurgusu ve yasal çerçeve içinde ek gelir planlamasında yanınızdayız.

Sıkça Sorulan Sorular

1) Work and Study yapmıyorum; Student Visa ile haftada kaç saat çalışabilirim? Dönem içinde en fazla 20 saat, resmi tatillerde ve dönem aralarında tam zamanlı çalışabilirsiniz. Sözleşmenizdeki saatleri ve fiili çalışma sürenizi bu sınırlara göre planlayın.

2) Student Visa ile freelance (self-employed) çalışabilir miyim? Hayır. Serbest çalışma, kurye uygulamaları, içerik üreticiliği gibi self-employed sayılan faaliyetler Student Visa’da yasaktır. Resmi işveren üzerinden çalışan (employee) statüsünde olmanız gerekir.

3) Short-term Study vizesindeyim; online ders vermek veya içerik üretmek yasal mı? Büyük olasılıkla hayır. İngiltere’de fiziksel olarak bulunurken ücretli/ücretsiz çoğu faaliyet “çalışma” kapsamına girer. Bu nedenle burs/hibe, pasif gelir ve ara sıra kişisel eşya satışı gibi seçeneklere yönelmelisiniz.

4) Pasif gelir neleri kapsar? Banka faizi, yatırım temettüsü ve İngiltere’ye gelmeden önce ürettiğiniz eserler için lisans/royalty gibi aktif emek gerektirmeyen gelirler genellikle pasif sayılır. Vergi beyanı gerekebilir; HMRC rehberlerini kontrol edin.

5) Kampüs içi iş nasıl bulunur? Üniversitenizin kariyer portalı, öğrenci işleri ve departman duyurularını takip edin. “Student ambassador”, kütüphane asistanlığı ve etkinlik destek rolleri en yaygın seçeneklerdir.

6) Özel ders vermek istiyorum; nasıl yasal kalırım? Serbest ders verme Student Visa’da yasaktır. Bir eğitim kurumu veya ajans üzerinden resmi çalışan (PAYE) olarak, sözleşmeli ve sigortalı şekilde ders verebilirsiniz.

7) İkinci el satış yaparken neye dikkat etmeliyim? Sadece kendi kişisel eşyalarınızı ara sıra satın. Düzenli ve stoklu satış “trading” sayılabilir ve vize kurallarıyla çelişir.

8) Burs ve hibelerde başarı şansımı nasıl artırırım? Erken başvuru yapın, kriterleri birebir karşılayın, motivasyon mektubunuzu somut başarılar ve hedeflerle güçlendirin. Üniversitenizin “hardship fund” olanaklarını da değerlendirin.

9) Vergi ve sigorta işlemlerini nereden yönetirim? Çalışan statüsünde ücret alıyorsanız işvereniniz PAYE üzerinden kesinti yapar. National Insurance Number (NINo) edinin ve gerekiyorsa Self Assessment beyanı verin.

10) Lemon Academy bana nasıl destek olur? Program/okul seçimi, şehir ve bütçe planlaması, vize uyumu ve kariyer hedeflerinize göre ek gelir stratejileri için birebir danışmanlık sunuyoruz. İletişime geçerek size en uygun seçenekleri birlikte belirleyebiliriz.